Lingva Kritiko

Studoj kaj notoj pri la Internacia Lingvo • Esperantologio Interreta

Aŭtoro: Petro De Smedt

Odo al Saĝaj Malpruduloj: La Granda Salto Antaŭen

Iu el la nezamenhofaj proverboj sonas: “Ardas je virkata vivofino, dezir’ al freŝa bebmusino”. Mi preskaŭ certas ke la popola saĝa eldiro estas pendigita, eble sub ŝirma kurteneto, ĉe multaj el niaj akademiaj saĝuloj. Sed antaŭ unu jaro, la dekan de marto 2007, la kurteneto falis kaj montriĝis en plena brileco la deziro de niaj olduloj. Ili publikigis la novan, Naŭan Oficialan Aldonon al la Universala Vortaro, kaj ne plu povis kaŝi sian malprudecon. Ni laŭdu ilin, kaj ni ĝuu kun ili! Kiu do pensis ke en la Akademio oni nur, kaj hezite, diskutas pri la sekso de la anĝeloj, nun trovas pruvojn ke ili jes ja ankau pri multe pli konkretaj seksaĵoj okupiĝas!

Legi plu

Eppur, si muove! Kaj tamen, ĝi moviĝadas!

Kvankam ni ne rimarkas ĝin la tero vere daŭre moviĝas, kiel Galileo prave rimarkigis. Tiel ankaŭ lingvo nerimarkite moviĝadas malgraŭ la netuŝeblo de ĝia fundamento. Mi deziras atentigi pri kelkaj el tiuj fenomenoj.

Legi plu

Sidante en pudingo, mi alvokas miajn savantojn!

Taŭga esprimo, mi pensas, apud la kutimaj “sidi en peĉo, kaĉo, merdo”, por esprimi embarason, konfuziĝon. Mi estis embarasita, kiam mi konstatis ke ne ĉiu pensas pri sama afero kiam li aŭdas la vorton pudingo. Se mi aŭdas la vorton, mi pensas pri iu flava, vanilita, duonsolida, do ŝanceliĝema, dolĉa manĝaĵo, nevarma, varmeta aŭ malvarma deserto, ŝutita sur teleron, aŭ ankoraŭ ripozanta en ujeto vitra, porcelana, kartona, plasta aŭ en granda poto, atendanta esti elkulerita de frandemul(in)o. Brito tamen, pensas pri tute alia afero… Kaj tamen, la vorto pudingo estas unu el la plej internaciaj, ĉar mi trovis ĝin en multege da lingvoj, iom aliformita foje, sed ĉiam rekonebla, eĉ en la japana kaj ĉina kaj slovaka kaj rusa kaj nederlanda, franca, itala, hispana. Tiel mi do malkovris ke la bona Dio, tamen en iu kolera momento, kiam li, en Babelo, decidis “Ni malleviĝu do, kaj Ni konfuzu tie ilian lingvon, por ke unu ne komprenu la parolon de alia” (Gen 11.7) ne nur zorgis ke la homoj parolu diversajn lingvojn, sed ankaŭ – kaj tio pli malofte estas rimarkata – ke ili uzu samajn vortojn por paroli pri malsamaj aferoj, kaj tiel plej efike konfuzu unu la alian!

Legi plu

Funkciigita de WordPress & Etoso de Anders Norén